7. Programma Zorg en Welzijn, Onderwijs en Jeugd

We bevorderen de veerkracht van onze jongeren door aan te sluiten bij wat zij zelf belangrijk en prettig vinden. We zoeken daarbij naar een evenwicht tussen vrij toegankelijke collectieve voorzieningen en niet vrij toegankelijke maatwerkvoorzieningen. Maatwerk bieden we wanneer de sociale basis tekortschiet. 

De betaalbaarheid en houdbaarheid van de jeugdhulp staan onder druk. We zien niet alleen een toename in het aantal jeugdigen dat hulp nodig heeft, maar ook een stijging in de kosten per jeugdige. Dit is een landelijk beeld. Samen met de Regio Gooi en Vechtstreek monitoren we de uitgaven voor jeugdhulp en analyseren we de kosten. In 2020 is gewerkt aan het benoemen van lokale (en regionale) maatregelen Jeugd/Wmo die bijdragen aan de beheersing van onze zorguitgaven, met als doel dat we in de toekomst aan wie dat echt nodig heeft maatwerk kunnen blijven leveren. In 2021 krijgt dit een vervolg.

Inwoners weten waar zij terechtkunnen met hun hulpvraag. Onze dienstverlening bij het oppakken van een hulpvraag verloopt vanuit een integrale benadering van Jeugdwet, Wmo en werk en inkomen en met inachtneming van de privacyrichtlijnen.  

Onafhankelijke cliëntondersteuning is een verplichting vanuit de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Een inwoner met een hulpvraag kan zich laten bijstaan, zoals bijvoorbeeld bij de voorbereiding op en tijdens het huisbezoek van de gemeente. De klanten worden op verschillende manier op de hoogte gebracht van de mogelijkheid voor cliëntondersteuning, onder andere door dit te vermelden in brochures en bevestigingsbrieven.

De informatie vanuit de gemeente naar inwoners is publieksvriendelijk en begrijpelijk. Dit vraagt doorlopend onze aandacht. In 2020 is in samenwerking met Versa Welzijn een gids Wonen, Welzijn en Zorg opgesteld. De gids wordt verspreid onder 80+'ers bij huisbezoeken en uitgereikt bij de zogenaamde keukentafelgesprekken. De gids ligt ook bij huisartsen, bibliotheken, buurtcentra, het gemeentehuis etc. Met name voor niet digitaal vaardige inwoners biedt dit een mooi overzicht van wat er is op het gebied van wonen, welzijn en zorg en biedt de gids praktische informatie over hoe instellingen te bereiken.

Kinderen van -9 maanden tot jongeren van 27 jaar hebben en houden we in beeld. We hebben met de ketenpartners die de kinderen zien, afspraken over vroegsignalering en preventieve maatregelen.

We willen dat alle kinderen onderwijs volgen en zich kunnen ontwikkelen. Om onderwijsachterstand te voorkomen, hebben we gerichte aandacht voor onderwijsachterstanden en het vergroten van kansen voor leerlingen. De komende jaren staan we voor de opgave ons onderwijsachterstandenbeleid te vernieuwen met beduidend minder middelen vanuit de Rijksoverheid.

Wij hebben gewerkt aan een duurzame uitstroom naar werk voor jongeren. Dit hebben wij gedaan door hen zo snel mogelijk te begeleiden naar betaald werk of hen te stimuleren scholing te volgen. 

We geven uitvoering aan het Integraal Huisvestingsplan (IHP) dat in januari 2018 is vastgesteld door de gemeenteraad. Dit biedt voor gemeente en schoolbesturen een meerjarenperspectief waarop het eigen (investering)beleid op transparante wijze kan worden afgestemd. De scholen worden de komende jaren vervangen, in stand gehouden en/of duurzaam gerenoveerd.

De invoering van de Wet Inburgering is uitgesteld naar 1 januari 2022. Hierdoor worden maatregelen verschoven naar 2021.
In de nieuwe Wet Inburgering is de gemeente verantwoordelijk voor o.a. de inkoop van inburgeringslessen en het afnemen van een brede intake. In programma 6 staat meer geschreven over de aandacht voor participatie door statushouders.

Mantelzorgers zijn onmisbaar voor mensen die hulp nodig hebben. Samen met onze maatschappelijke partners en de sociale kring die om hen heen staat, ondersteunen we onze mantelzorgers.

Vrijwilligers zijn onmisbaar. Veel activiteiten kunnen niet zonder hen. Dat is niet alleen in de wereld van zorg en welzijn het geval, maar ook op het terrein van sport, kunst en cultuur, onderwijs en natuur e.d. Het doen van vrijwilligerswerk is belangrijk, niet alleen omdat je dan zelf mee doet, het kan ook anderen helpen te participeren. Vrijwilligerswerk kan bijvoorbeeld mantelzorgers ontlasten zodat zij overeind blijven, door ruimte te geven voor werk, studie, vrije tijd en ontspanning. 

We brengen wonen en zorg dichter bij elkaar. De vraag naar passende woonruimte, met allerlei varianten van ambulante zorg en ondersteuning, is toegenomen en er dreigt een tekort. Inwoners blijven, als ze ouder worden, langer zelfstandig thuis wonen dan vroeger. Ook zijn er meer kwetsbare inwoners die na een begeleidingstraject, in bijvoorbeeld een instelling voor beschermd wonen of een pleeggezin, zelfstandig willen en kunnen wonen. We werken hierbij nauw samen met programma 4 Wonen. Voor de maatregelen verwijzen we naar programma 4.3.2.

Laaggeletterdheid kan grote gevolgen hebben op het gebied van geld, werk, gezondheid en gezinsleven. Gemeente Gooise Meren vindt het belangrijk dat laaggeletterde inwoners kunnen rekenen op ondersteuning, zodat zij niet belemmerd worden in het dagelijks functioneren. Het is namelijk belangrijk dat ook deze inwoners economisch en maatschappelijk meedoen in de samenleving.

Inclusie is opgenomen in programma 1.

Eenzaamheid is een steeds groter maatschappelijk vraagstuk. De coronacrisis maakt de aanpak van eenzaamheid extra urgent. Eenzaamheid is complex en kunnen wij als gemeente niet alleen oplossen. Dit doen we samen met inwoners, vrijwilligers en professionals. We willen eenzaamheid voorkomen, signaleren en integraal aanpakken. Vanuit het inclusieprogramma zetten we hierop in. Onze maatschappelijke partners spelen hierbij een grote rol. 

We zijn aangesloten bij het landelijke programma 'Eén tegen eenzaamheid'. Met het programma wil de overheid eenzaamheid onder ouderen eerder signaleren en doorbreken. Gooise Meren richt zich in de aanpak niet alleen op ouderen. Eenzaamheid komt onder alle leeftijden voor.

De meest kwetsbaren in de samenleving krijgen de bescherming, hulp, ondersteuning en opvang die zij nodig hebben, zodat zij niet maatschappelijk uitvallen en/of zodat zij weer mee kunnen doen aan de samenleving.

Onze opgave is huiselijk geweld, kindermishandeling en seksueel geweld terug te dringen, de schade ervan te beperken en zo de cirkel van geweld, de overdracht van generatie op generatie, te doorbreken. Onze ambitie is geweld eerder en beter in beeld te hebben en duurzaam te stoppen en op te lossen. Daarbij besteden we extra aandacht aan de meest kwetsbaren, zoals kinderen en ouderen. Wij werken daarvoor nauw samen met Veilig Thuis, met onze partners in het Zorg- en Veiligheidshuis en met de professionals in het veld. Dit geweld is namelijk een domeinoverstijgend probleem. Het raakt aan het veiligheidsbeleid, sociaal beleid, preventie, huisvesting, onderwijs en participatie.

De gemeente heeft zorgplicht voor dieren, als er niet voor ze gezorgd wordt of als ze niet voor zichzelf kunnen zorgen. De regelgeving over dieren is vastgelegd in de Wet dieren. Binnen deze nationale kaders hebben gemeenten mogelijkheden om een positieve impact op dierenwelzijn te hebben. Wij streven ernaar om binnen de eigen bevoegdheden het dierenwelzijn te bevorderen van zowel gehouden als vrij levende dieren binnen de gemeentegrenzen van Gooise Meren. In dit kader is eind 2019 de notitie dierenwelzijn vastgesteld in Gooise Meren die aangeeft hoe we de ambities op het vlak van dierenwelzijn willen verwezenlijken.

Om de dierenwelzijnsorganisaties die deels gemeentelijke taken uitvoeren beter te kunnen ondersteunen, heeft in 2020 een regionale verkenning plaatsgevonden naar de financiële en beleidsmatige knelpunten bij onze samenwerkingspartners. Hieruit is een voorstel gekomen met een herberekening op de financiering inclusief een coronabijdrage per gemeente. Ook heeft gemeente Gooise Meren het Vogelhospitaal, een van de organisaties waar wij mee samenwerken, op politiek vlak ondersteund toen het een dwangsom opgelegd kreeg door het NVWA. Een lobbytraject vanuit de gemeente loopt nog steeds om aan te sturen op minder strikte wet- en regelgeving voor dierenwelzijnsorganisaties waarbij dierenwelzijn de drijfveer is.