Beleid
Terug naar navigatie - BeleidInleiding
Het vertrekpunt bij de begroting 2023 was om verstandig gebruik te maken van de tijdelijke financiële ruimte die er in 2023 tot en met 2025 is. Vanaf 2026 heeft het Rijk veel minder financiële ruimte begroot voor gemeenten. Vanwege de grote terugloop in beschikbare middelen na 2025, moeten gemeenten terughoudend zijn met het aangaan van nieuwe structurele verplichtingen. We dienen kortom rekening te houden met de beperkingen die het zogeheten 'ravijnjaar' ons oplegt. De tijdelijk beschikbare ruimte hebben we enerzijds ingezet om te investeren in de organisatie. Daarmee zorgen we ervoor dat we onze reguliere taken en het bestaande beleid op een goed niveau uitgevoerd kan blijven. Daarnaast benutten we de verkregen ruimte om in 2023 een start te maken met het uitvoeren van ambities uit het coalitieakkoord: investeren in zorg, gezondheid en cultuur, stappen maken op het gebied van klimaat en energie, de woonvoorraad beter afstemmen op de woonbehoeften en uitvoering geven aan onze mobiliteitsvisie.
Het coalitieakkoord Gooise Meren op koers dat is opgesteld voor deze coalitieperiode, volgt 6 hoofdthema's, die als basis dienen voor de nieuwe programma-indeling van onze begroting. Hierbij staan de maatschappelijke effecten centraal; datgene wat we de komende jaren willen bereiken voor onze gemeente en onze inwoners.
Hieronder volgt een samenvatting van hetgeen hiervan in 2023 is bereikt.
Sociaal domein
De eerste twee programma's, 'Voor en van iedereen' en 'Kansrijk opgroeien', hebben betrekking op het sociale domein in onze gemeente. Dit betreft het gezond en prettig leven van onze inwoners in de gemeente, het mee kunnen doen in de maatschappij en het kansrijk opgroeien van alle kinderen. Centraal staan hierbij het zoveel mogelijk preventief werken, de zorg voor goede en toegankelijk informatie, realisatie van passende basisvoorzieningen, en het bieden van adequate zorg waar dat nodig is. Bij de ontwikkeling van beleid betrekken we onze inwoners zoveel mogelijk.
Vanuit de insteek om preventief te werken zodat zwaardere (geïndiceerde) zorg voorkomen wordt, hebben we het afgelopen jaar in samenwerking met de zorg- en welzijnspartijen Valpreventie opgezet. Ook is de pilot Welzijn op Recept in Muiderberg positief afgerond en het is de bedoeling dat deze aanpak in 2024 in alle gemeenten binnen onze regio wordt gerealiseerd. Er zijn voorbereidingen getroffen voor een samenwerkingsverband tussen zowel de zorg- en welzijnspartijen als de gemeente. Daardoor kunnen we preventief, en dus eerder, ondersteunen waarbij de autonomie van de inwoner behouden blijft.
Onze oudere inwoners zijn ook in 2023 geïnformeerd over activiteiten en diensten door middel van de in het gemeentehuis georganiseerde seniorenmarkt, via digitale informatie in de wachtkamers van zorg- en welzijnspartners en via een nieuwsbrief. Daarnaast hebben er huisbezoeken bij 75-plussers plaatsgevonden, door vrijwilligers vanuit de welzijn- en vrijwilligerspartijen en door onze gemeentelijke uitvoeringsdienst. Hierdoor is er inzicht in de gezondheid en welzijn van de senioren, op basis waarvan verdere acties kunnen worden ontwikkeld.
In 2023 vormde naast het GALA (gemeentelijke uitvoering) ook het IZA (Integraal Zorgakkoord) een belangrijk beleidskader. Het IZA heeft als doel om de gevolgen van de vergrijzing tegen te gaan, de zorg te ontlasten en samen te werken aan preventie. In 2023 is de gemeente Gooise Meren betrokken geweest bij het opstellen van het zogenoemde Regioplan. De opzet in het Regioplan is meer wijkgericht te gaan werken in een lokaal wijknetwerk, aangevuld met expertisenetwerken. Daarnaast zijn er aanbevelingen gedaan voor het opzetten van samenwerking in de keten. Gooise Meren heeft hier de trekkersrol voor Valpreventie en Welzijn op Recept. In 2023 hebben we met alle betrokken interne en externe partijen een plan opgesteld rond het GALA. Dit plan is in september 2023 opgeleverd en daarmee hebben wij de SPUK-gelden voor 2023-2026 gekregen ter ondersteuning van de onderwerpen die in het GALA beschreven staan.
Wat de basisvoorzieningen betreft zijn we gestart met een onderzoek naar de financiële en ruimtelijke haalbaarheid van een nieuwe zwemvoorziening bij Naarderheem, ter vervanging van zwembad de Lunet. We zijn ook gestart met een verkenning rondom de binnensportvoorziening op het sportpark Naarden (renovatie/nieuwbouw/uitbreiding van de huidige sporthal de Lunet). Hiertoe hebben we dit jaar de eerste oriënterende gesprekken gevoerd met belangrijke stakeholders zoals Vivium, Sportfondsen Naarden en de betrokken sportverenigingen.
We zijn daarnaast bezig met het maken van globale ruimtelijke schetsen voor een mogelijke herinrichting van het sportpark Naarden, waarbij we ook rekening houden met aspecten zoals parkeren, verkeersveiligheid en beeldkwaliteit.
Op het gebied van zorg en welzijn hebben we in 2023 extra aandacht besteed aan vroegsignalering waarbij we werken volgens het principe: hoe groter het probleem lijkt, hoe intensiever de benaderingswijze. Daarbij is ook de aangepaste en uitgebreide aanpak van schuldhulpverlening toegepast. In de eerste helft van 2023 is de Energietoeslag 2022 uitgekeerd (€ 1.800) aan 2500 huishoudens. Daarmee is ongeveer ruim 80% van de doelgroep (huishoudens op 130% van de bijstandsnorm) bereikt . In december 2023 is gestart met het uitkeren van de Energietoeslag 2023 (€ 800). Deze kan worden aangevraagd tot 1 juli 2024.
Op het vlak van beleidsontwikkeling is de cultuurvisie Natuurlijk Cultuur! in mei vastgesteld en het uitvoeringsprogramma is voorbereid. De pilot met twee cultuurregisseurs is in 2023 gestart en positief afgerond. De cultuurregisseurs hebben onder andere de podia in kaart gebracht en hebben ingezet op samenwerking tussen cultuurnetwerk, welzijn en educatie. Daarnaast is eind 2023 een samenwerkingsovereenkomst met de bibliotheek ondertekend voor de herontwikkeling van het huidige bibliotheekgebouw.
We hebben grote stappen gezet in de ontwikkeling van het integrale beleidsplan jeug. Dit beleidsplan betreft alle aspecten van opgroeien en opvoeden in Gooise Meren. Van speeltuinen, sport en cultuur (inclusief muziek), tot onderwijs en van jeugd en jongerenwerk tot jeugdbescherming. Ter voorbereiding op de besluitvorming in 2024 is de raad hierbij betrokken door middel van het 'Werkprogramma Gemeenteraad Jeugdzorg bij opgroeien en opvoeden in Gooise Meren'.
De jeugd is in 2023 op verschillende manieren betrokken bij ons beleid. Zo heeft zij haar mening kunnen geven en ideeën kunnen inbrengen bij de realisatie van 4 speeltuinen en de renovatie van skatebanen. Daarnaast hebben we ons aangesloten bij het Child Friendly Cities Initiative (CFCI) van UNICEF en hebben jongeren deelgenomen aan bijeenkomsten van de 'Youth Committee Gooise Meren', waar gesproken is over uiteenlopende onderwerpen waar de jongeren zelf de doelgroep van zijn, en over het structureel vormgeven van jeugdparticipatie.
De jeugdzorg heeft op verschillende fronten een kwantitatieve en kwalitatieve impuls gekregen. Zo is het jeugdteam van de Uitvoeringsdienst Sociaal Domein versterkt, is samen met jeugdhulpaanbieders en gecertificeerde instellingen een plan van aanpak ontwikkeld om de wachttijden in de jeugdzorg te verkorten en is het onderzoek gestart naar de verwijzingen van huisartsen naar individuele jeugdhulp. Ook zijn de aanbevelingen uit het Verbeterplan Versterkte procesregie uitgevoerd.
De visie op onderwijshuisvesting is uitgewerkt en het concept voor het nieuwe Integraal Huisvestingsplan (IHP) voor onderwijshuisvesting is opgesteld. De gezamenlijke visie met schoolbesturen resulteert in een up-to-date langetermijnbeeld, waarbij verouderde keuzes uit het IHP van 2018 worden herzien. Besluitvorming vindt plaats in 2024.
Fysiek domein
Programma 3 en 4, 'Passend wonen in een groene omgeving' en 'Economisch vitaal en bereikbaar', hebben betrekking op het fysieke domein van de gemeente. Dit gaat met name over het bieden van passende woonruimte aan onze inwoners, het behoud en versterken van de (groene) kwaliteit van de leefomgeving, het bieden van voldoende werkgelegenheid, de instandhouding van het voorzieningenniveau voor onze bedrijven en inwoners en de zorg voor mobiliteit. Bij al deze thema’s staat duurzaamheid en anticiperen op de toekomst centraal.
In 2023 hebben we – in het kader van de invoering van de nieuwe Omgevingswet – een hele belangrijke basis voor de toekomstige inrichting en ontwikkeling van onze gemeente gelegd door onze gemeentelijke Omgevingsvisie vast te stellen. De Omgevingsvisie geeft aan waar we met de leefomgeving van Gooise Meren naar toe willen. We gebruiken de omgevingsvisie bij het beoordelen van nieuwe plannen en projecten in onze leefomgeving.
Ter voorbereiding op de ontwikkeling van een aantal gebieden in onze gemeente zijn bestemmingsplannen in procedure gebracht. Denk aan Crailo, de BOR-gronden en het voormalig Hocras terrein. Deze bestemmingsplannen worden onderdeel van het gemeentelijk Omgevingsplan en geven aan wat in deze gebieden kan worden gerealiseerd.
Op het gebied van wonen zijn het afgelopen jaar de Woonzorgvisie, (in regioverband) de nieuwe huisvestingsverordening en de doelgroepenverordening vastgesteld. De nieuwe Woonvisie is voorbereid en zal in 2024 aan de raad worden voorgelegd. Voor de huisvesting van Oekraïense vluchtelingen zijn de huurcontracten van de vier bestaande opvanglocaties tegen aangepaste voorwaarden verlengd en zijn er twee extra locaties gevonden die in 2024 worden opgeleverd.
We hebben uitvoering gegeven aan het biodiversiteitsplan door onder meer op verschillende locaties bonte bermen aan te brengen die zorgen voor meer biodiversiteit en kleur gedurende een lange periode. Ook is de 'duurzaam ontwikkelen tool' gereedgekomen. Hiermee kunnen collega’s, bewoners en projectontwikkelaars op eenvoudige wijze zien welke maatregelen er genomen kunnen/moeten worden op hun terrein om o.a. de biodiversiteit te vergroten. Daarnaast is per 1 september de stadsecoloog gestart.
Binnen Samen Sneller Duurzaam is in 2023 door de gemeente en inwoners/partners aan verschillende duurzaamheidsthema's gewerkt. De aandacht lag daarbij vooral bij Voedsel, Zwerfvuil en Circulaire economie.
Op het gebied van energietransitie zijn huishoudens actief geïnformeerd en gestimuleerd om energie te besparen. Ook zijn huishoudens met (risico op) energiearmoede ondersteund bij het nemen van kleine en grotere energiebesparende maatregelen. Energiecoöperatie Wattnu is hierbij een belangrijke samenwerkingspartner. Het convenant met Wattnu is daarom verlengd tot 2030. Naast energiebesparing is ook gewerkt aan energieopwek, zoals de ontwikkeling van Solar Carport De Kuil, de zonnegeluidswal, het programma Opwek Energie Rijksvastgoed (OER), project Gooimeer Energie en het Duizend Dakenplan.
In 2023 zijn voorbereidingen getroffen voor het opstellen van een wijkuitvoeringsplan (WUP) voor Muiderberg dat, afhankelijk van de besluitvorming in de gemeenteraad, in de loop van 2024 kan worden opgeleverd.
De complexiteit van het project Muiderberg heeft ertoe geleid dat er nog niet gestart is met een tweede WUP.
Samen met ondernemers en de vastgoedbranche zijn er stappen gezet om het kernwinkelgebied Bussum aantrekkelijk te maken om te winkelen en te verblijven. Op basis van een tweetal bijeenkomsten en een brede enquête zijn de bouwstenen voor het Beeldkwaliteitsplan voor het centrum gereed. In november is gestart met een onderzoek naar de behoefte van ondernemers in relatie tot de gemeente. Begin 2024 wordt een advies opgeleverd.
Gemeente Gooise Meren is in regioverband de trekker van het stimuleren van de circulaire ketenprojecten in de bouw. Hiertoe is een aanjaagteam gestart met vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven, de financiële sector, gemeenten en een woningbouwcoöperatie. In november 2023 is bij Kansen voor West een subsidieaanvraag ingediend voor een pilotproject circulaire badkamers.
Het regionale arbeidsprogramma Werken aan Werk, dat bestaat uit leerwerktrajecten en instrumenten die bijdragen aan de uitstroom naar werk of opleiding, ligt op koers om de doelstellingen t/m 2024 te halen. Via lokale re-integratietrajecten zijn in 2023 60 personen uitgestroomd uit ons uitkeringsbestand. Bij Tomingroep, dat een transitie doormaakt naar een leer-werkbedrijf, werken eind 2023 45 inwoners in een Wsw-dienstverband, 3 inwoners in een 'nieuw-beschut'-baan en 10 inwoners in een leer-werkbaan.
Op het gebied van mobiliteit is aan diverse zaken gewerkt die in 2024 een vervolg krijgen. Daarbij gaat het onder andere om de inventarisatie van risicoplekken met betrekking tot de verkeersveiligheid, uniforme inrichting voor schoolomgevingen, het project Moderniseren Parkeerketen; een middel om de dominantie van autogebruik en parkeren af te remmen en zo de balans te bewaken tussen leefbaarheid en bereikbaarheid, een visie op de hoofdwegenstructuur en het projectplan autoluw Naarden Vesting.
Dienstverlening en bedrijfsvoering
Programma 5 en 6, 'Duidelijke en transparante dienstverlening' en 'Financieel gezond', hebben betrekking op de kwaliteit van de dienstverlening van de gemeente voor onze inwoners, op veiligheid en samenwerking met onder andere inwoners en het behoud van een financieel gezonde gemeente. Kernwoorden zijn hier: continu verbeteren en integraal samenwerken.
In 2023 zijn continue klanttevredenheidsonderzoeken gedaan over de toegankelijkheid van balie en telefonie. Iedere baliebezoeker of beller is gevraagd naar zijn/ haar ervaring wat betreft de dienstverlening van Gooise Meren. Het baliecontact is door de inwoners in 2023 gewaardeerd met een cijfer 8,6, telefonie is gewaardeerd met een cijfer 6,9. Verbeterpunten die uit de onderzoeken komen zijn daar waar mogelijk direct opgepakt. In 2023 is ook een projectplan opgesteld om de digitale toegankelijkheid te bevorderen.
In september 2023 is gestart met onderzoek, naar onze servicenormen, de uniformiteit hierin en het informeren van inwoners en ondernemers over de status van hun aanvraag. In februari 2024 zal een advies aan het college worden opgeleverd. Het advies zal inzicht geven in welke oplossingen er zijn om in Gooise Meren meer uniforme servicenormen te hanteren en inwoners en ondernemers beter te informeren over de afhandeling van hun vraag of verzoek.
Op het gebied van veiligheid zijn er, in het kader van het bestrijden van ondermijning, diverse integrale controle- en handhavingsacties uitgevoerd. Hierdoor is er meer inzicht verkregen op criminele samenwerkingsverbanden en kwetsbaarheden voor ondermijnende criminaliteit. De capaciteit voor de uitvoering van de Wet Bibob is uitgebreid met een Bibob-coördinator, waarbij het aantal Bibob-onderzoeken in 2023 aanzienlijk is toegenomen. De pilot met het Bestuurlijk Interventieteam (BIT) is geëvalueerd en wordt gecontinueerd in 2024.
Ook op een ander manier heeft Gooise Meren bijgedragen aan veiligheid. In 2023 heeft de gemeente Gooise Meren verspreid over vier locaties opvang gerealiseerd voor gemiddeld 430 Oekraïense vluchtelingen. Daarnaast verbleven er gemiddeld 145 Oekraïense vluchtelingen bij particulieren thuis. De opvang beperkte zich niet alleen tot het realiseren van huisvesting, maar heeft ook inzet gevraagd op het terrein van onder andere bevolkingszorg, sociale zaken, gezondheidszorg en onderwijs. Omdat de vraag naar opvangplekken onverminderd hoog is, zijn in 2023 eveneens de mogelijkheden voor het ophogen van de capaciteit en het aantal opvanglocaties onderzocht. In 2024 kunnen hierdoor nog eens ruim 200 Oekraïense vluchtelingen extra in de gemeente worden opgevangen. Het opvangen van Oekraïense ontheemden is overgebracht van de crisisorganisatie naar de reguliere organisatie. Er is een vast team en manager Opvanglocaties aangesteld.
Wat samenwerking met inwoners betreft zijn in 2023 de eerste stappen gezet voor het herijken van de participatievisie. Daarvoor zijn we op diverse manieren en op verschillende momenten met medewerkers van de gemeente, inwoners, raadsleden en organisaties in gesprek gegaan over hoe we met elkaar willen samenwerken. De resultaten zullen worden gebruikt voor een koersdocument waarmee in 2024 de richtingen worden bepaald voor de lokale democratie. Vervolgens zal later in 2024 een herijkte participatievisie worden opgesteld.
Om de participatie en de betrokkenheid van de inwoners binnen de gemeente te vergroten en hen de mogelijkheid te bieden direct invloed te kunnen uitoefenen op de politieke agenda is in 2023 een Verordening Burgerinitiatief opgesteld.
In maart 2023 is het portefeuilleplan Vastgoed vastgesteld. Daarna is de uitvoering opgepakt om de eerste panden, die overbodig zijn verklaard, te gaan verkopen.