Paragraaf Verbonden partijen

Ontwikkelingen
 
De Regio heeft te maken met vier majeure opgaven voor 2024:

a. het realiseren van een uitvoeringplan van de Regionale samenwerkingsagenda (RSA) 2023 – 2026;

b. het zorgdragen voor het behoud van de kwaliteit van de organisatie;

c. het samengaan van GGD en Jeugd en Gezin realiseren; 

d. het zorgdragen voor passende huisvesting van met name de GAD en de RAV.  

 

Start uitvoering RSA 2023 – 2026

Op basis van  de door de regionale portefeuillehoudersoverleggen opgestelde uitvoeringsorganisatie wordt in 2024 een start gemaakt met de uitvoering van de door de raden vastgestelde RSA 2023 - 2026.  Hiermee wordt uitvoering wordt gegeven aan de gezamenlijke ambities. 

Kwaliteit van de organisatie

 Het vertrek van Weesp dat budgettair neutraal is opgevangen en de in 2021 overeengekomen bezuinigingen die doorwerken tot en met 2025  in combinatie met de extra kwaliteitseisen aan de organisaties die het rijk stelt, maken dat de Regio beschikt niet over de personele en financiële ruimte om de kwaliteit van de organisatie op peil te houden. Het behouden van de kracht van de organisatie is daarom voor de komende jaren nadrukkelijk een opgave van de Regio. Hiervoor zijn extra middelen toegekend.  

Samengaan GGD en Jeugd en gezin

Per 1 januari 2024 worden de resultaat verantwoordelijke eenheden GGD en Jeugd en gezin organisatorisch samengebracht tot één organisatorische eenheid, die zich richt op preventieve (jeugd)gezondheidszorg en ondersteuning biedt aan gezinnen bij vragen over opvoeding en ontwikkeling. In 2024 zal gekeken worden of deze integrale eenheid personele aanvulling behoeft. 

Huisvesting GAD en RAV

De huisvesting van de GAD laat te wensen over. De situering is niet langer passend en de ontwikkelmogelijkheden zijn beperkt. Ook de situering van RAV is niet ideaal. Het plan is om in 2024 concreet aan de slag te gaan met de voorbereidingen van de herhuisvesting op een nieuwe locatie. 

 

 

 

 

Risico’s
Het totale risicoprofiel van de Regio is bepaald op € 1.889.975 voor 2024. Dit profiel is de optelsom van alle geschatte risico's afgezet tegen de kans op voordoen. Hoog in deze lijst staan:  tarieven recyclingscomponenten (wat de regio krijgt voor te recyclen materialen), ICT problemen, materiële kosten van de Regio (a.g.v. inflatie), hogere loonkosten en de ontwikkeling van pensioenkosten. 

Kerngegevens

Ontwikkelingen
De opgave van de Veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek (VRGV) is de zelfredzaamheid in onze samenleving te vergroten. De intensivering van de samenwerking met Veiligheidsregio Flevoland (VRF), hulpverleningspartners en inwoners, krijgen prioriteit. De samenwerking met VRGV samen met VRF richt zich de komende jaren op de Meldkamer Midden-Nederland en een slagvaardige en veerkrachtige crisisbeheersing. Voor verdere ontwikkelingen, risico’s en uitgevoerde taken, verwijzen wij naar de jaarrekening 2022 en begroting 2024 van de Veiligheidsregio.

Risico's
In de paragraaf weerstandsvermogen van de Programmabegroting 2024  en de meerjarenraming 2024-2027 van de Veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek staan de risico’s opgesomd. Voor de opsomming van de risico's wordt verwezen naar voornoemde paragraaf van de Programmabegroting 2024.

Ontwikkelingen

Omgevingswet
De OFGV is al jaren druk bezig met de implementatie van de Omgevingswet (planning in werking per 1 januari 2024, na zeven keer uitstel). Ook voor de OFGV zal de Omgevingswet ingrijpende gevolgen hebben op de wijze van werken.  

Kostenverdeelsystematiek (KVS) 2024-2026
In 2024 gaat de nieuwe driejarige termijn van de KVS lopen. Conform de vastgestelde spelregels zijn de partnerbijdragen gebaseerd op de gegevens van de afgelopen 3 jaar (2021, 2022 en prognose 2023). De verdeling van de partnerbijdragen verandert door de bijstelling van tarieven en kengetallen, de bijstelling van het aantal bedrijven per deelnemer en de feitelijke afname van producten per deelnemer in de afgelopen drie jaar. De wijzigingen zijn verwerkt in de ontwerpbegroting 2024. De nieuwe verdeling heeft een klein structureel positief effect (€ 6k) voor Gooise Meren.  

Bodemtaken
Onder de Omgevingswet wordt de gemeente vanaf 2024 bevoegd gezag voor het grootste deel van de bodemtaken op haar gebied. Tot 2024 was dit  een taak voor de provincie. Deze taak is ondergebracht bij de OFGV en leidt tot een extra jaarlijkse bijdrage van € 83.646.

Risico's 

Gooise Meren heeft al haar milieutaken (zowel de wettelijk verplichte basistaken als plustaken) ondergebracht bij de Omgevingsdienst Flevoland Gooi en Vechtstreek (OFGV). Bij een eventueel faillissement van de OFGV  zullen de partners financieel moeten ingrijpen om het voortbestaan van de OFGV, en daarmee de uitvoering van de wettelijke milieutaken, te garanderen.

De OFGV heeft voor de implementatie en uitvoering van de Omgevingswet enkel incidenteel budget geraamd. Er is op dit moment geen actuelere informatie om de financiële effecten structureel te ramen, maar dit wordt continue gemonitord. Per juni 2023 zijn er geen onvoorziene kosten in dit verband bekend.

De KPS berekening wordt op basis van de gemaakte kosten en prognose voor de uitvoering van de wettelijke taken, telkens voor een periode van 3 jaar vastgesteld. De jaarlijkse bijdrage fluctueert hierdoor elke 3 jaar en als gemeente Gooise Meren hebben we hier maar zeer beperkt grip op.

De bodemtaken veranderen ook inhoudelijk met de Omgevingswet. De OFGV kan daardoor moeilijk inschatten hoeveel werk de taken vanaf 2024 gaan kosten. De landelijke afspraak is dat de omgevingsdiensten per 2024  gaan monitoren wat uitvoering van de bodemtaken voor de gemeenten gaat kosten. Op basis van de monitoringsgegevens, kan de gevraagde bijdrage worden aangepast.

Op grond van de aanbevelingen van de Commissie Van Aartsen voor versterking van het stelsel van vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH) zullen de Omgevingsdiensten, verbeteringen moeten gaan doorvoeren. In september 2023 wordt een plan van aanpak voor de OFGV opgesteld. De verbeteringen zullen tot een hogere bijdrage van de partners gaan leiden, maar ook tot een hogere kwaliteit.

Ontwikkelingen
De Wet sociale werkvoorziening (Wsw) is in 2015 is beëindigd met het invoeren van de Participatiewet (P-wet). Mensen met een beperking en een afstand tot de arbeidsmarkt die vanaf dat moment een beroep doen op gemeentelijke ondersteuning, kunnen worden geholpen vanuit de P-wet. Het rijk verstrekt binnen de P-wet veel minder subsidie per medewerker dan in de oude Wsw geregeld was. Het verschil bedraagt afgerond € 10.000 subsidie per medewerker. De verwachting was dat de daling van de Wsw-populatie - en de daarmee gepaard gaande afname van de Wsw-rijkssubsidies - kon worden gecompenseerd met inzet van P-wet uitkeringsgerechtigden. Dit is echter niet haalbaar gebleken; dit is een landelijk beeld. Tomingroep leidt sinds 2019 verliezen. Het Algemeen Bestuur heeft daarom besloten om de koers bij te stellen.

In 2021 heeft het AB besloten tot een nieuw bedrijfsplan voor de periode 2022-2025 met een nieuwe opdracht. Tomingroep maakt een transitie door tot een bedrijf waarin werknemers zoveel mogelijk worden ontwikkeld en opgeleid, om daarna te gaan werken bij reguliere werkgevers. Tomingroep blijft alleen de werkgever voor mensen die buiten Tomin niet kunnen functioneren. Daartoe zijn tussen de gemeenten en Tomingroep afspraken gemaakt over de aantallen mensen die bij Tomingroep werk en begeleiding kunnen vinden en over de bijbehorende middelen. In de eerste helft van 2024 worden de resutaten bekend die worden gemeten in de zogenoemde Mid-term Review, halverwege de looptijd van het bedrijfsplan. 

Risico's 
De deelnemende gemeenten zijn gezamenlijk financieel verantwoordelijk voor de gemeenschappelijke regeling. Indien de winst en/of de Algemene Reserve van de BV niet volstaan, dan moeten de deelnemende gemeenten zelf extra bijdragen. De verliezen kunnen nog enkele jaren vanuit de opgebouwde Algemene Reserve van Tomingroep worden opgevangen.

Ontwikkelingen
Er is een breed gedragen bestuurlijk streven in de regio om een nieuwe, goed uitgeruste archieforganisatie op regionaal niveau in te richten. Hiertoe beoogt het Gemeentearchief Gooise Meren en Huizen te fuseren met het streekarchief Gooi en Vechtstreek in Hilversum. De gemeenschappelijke regeling Gemeentearchief Gooise Meren en Huizen eindigt dan  per 1 januari 2024. Onder voorbehoud van de definitieve besluitvorming treedt de nieuwe Gemeenschappelijke regeling Archief Gooi en Vechtstreek op 1 januari 2024 in werking. Daarbij wordt Hilversum centrumgemeente en hebben participanten via zitting in archiefbegeleidingscommissie invloed op beleid en investeringen. De nieuwe archiefdienst zal de digitaliseringsopgave, waaronder het komen tot een e-depot, ter hand nemen om de toekomstbestendigheid van de organisatie te waarborgen. De raden van de betrokken gemeenten moeten het besluit nog wel nemen. 

Risico's 
Als de raden niet kiezen voor een fusie zal de gemeente Gooise Meren alleen kunnen voldoen aan de archiefwettelijke verplichting om overheidsinformatie duurzaam te bewaren, te beheren en ter beschikking te stellen voor de samenleving als er grote investeringen worden gedaan in mensen en middelen. De huidige expertise en digitale infrastructuur is niet toereikend.

Indien de fusie niet doorgaat, zullen de gemeenten Gooise Meren en Huizen tot nieuwe afspraken moeten komen over de beheers- en toezichtstaken die voortvloeien uit de Archiefwet.

Ontwikkelingen
Eind 2022 hebben wij ingestemd met het voorstel van Gastvrije Randmeren om de maaibijdragen van gemeente komende jaren te verhogen. Het verhogen is nodig om ook in de toekomst de kosten te kunnen dekken.

Risico's 
Geen bijzonderheden in 2024.

Ontwikkelingen
Geen bijzonderheden in 2024.

Risico's 
Geen bijzonderheden in 2024.

Ontwikkelingen
Eind 2017 zijn de gronden van Crailo aangekocht door de gemeenten Hilversum, Laren en Gooise Meren. De gemeenten hebben op 19 december 2017 besloten tot het aangaan van de Samenwerkingsovereenkomst Gebiedsontwikkeling Crailo (hierna: SOK) en tot oprichting van GEM Crailo BV. De GEM Crailo B.V. is op 1 mei 2018 opgericht om de Gebiedsontwikkeling uit te voeren, er is op dat moment ook een projectdirecteur aangesteld.

In 2019 is een stedenbouwkundig plan voor Crailo opgesteld dat op 4 maart 2020 is vastgesteld door de raden van Laren, Hilversum en Gooise Meren. Vervolgens is door de GEM Crailo een ontwerp bestemmingsplan verbrede reikwijdte opgesteld dat in het najaar van 2020 is vrijgegeven voor zienswijzen. Het bestemmingsplan is door de drie betrokken gemeenten vastgesteld op 7 juli 2021.
Eind maart 2023 heeft de GEM Crailo het plan Kazernekwartier van BPD Bouwfonds Gebiedsontwikkeling geselecteerd voor de ontwikkeling van de eerste fase van Buurtschap Crailo. Het kazerne gebied wordt op natuur-inclusieve wijze ontwikkeld en gebouwd. 

De gemeenten nemen deel in het kapitaal van GEM Crailo BV in de verhouding: 45% gemeente Hilversum, 45% gemeente Gooise Meren, 10% gemeente Laren. Conform afspraken in de SOK hebben partijen gekozen om in de financieringsbehoefte van GEM Crailo B.V. te voorzien door middel van externe financiering. Op 18 december 2018 is een collegebesluit genomen om de akte van borgtocht voor de garantstelling voor deze externe financiering te ondertekenen, voor Gooise Meren is dat een bedrag van € 9 miljoen. Door de GEM wordt vanaf 2019 jaarlijks een jaarplan opgesteld. Deze wordt in de AVA behandeld. Hierin wordt ook de beheersmaatregel van monitoring en rapportage en risicomanagement opgenomen.

Risico's 
Voor de herontwikkeling van Crailo is door de raad een Grondexploitatie vastgesteld. Op dit moment is het netto eindresultaat positief. Wanneer het netto eindresultaat negatief is, dan draaien de aandeelhoudende gemeenten op voor het verlies. De gemeenten nemen deel in het kapitaal van GEM Crailo BV in de verhouding: 45% gemeente Hilversum, 45% gemeente Gooise Meren, 10% gemeente Laren. Beheersmaatregel is monitoring en rapportage en risicomanagement binnen de GEM Crailo BV. Daarnaast worden de gemeenteraden gevraagd garant te staan voor de externe financiering. De deelnemende gemeenten draaien op voor hun deel, voor Gooise Meren is dat een bedrag van € 9 miljoen. 

Ontwikkelingen

Bestuurlijk ontwikkelingen 
De gemeente Amsterdam en de provincie Noord-Holland zijn medio 2022 uit het GNR getreden en hebben hiervoor een uittreedsom betaald. Hier is een besluit overgenomen wat eind 2023 aan de raad is voorgelegd. In 2022 zijn de nieuwe statuten vastgesteld. Daarnaast wordt er aan een nieuwe participantenovereenkomst gewerkt waardoor voor de overgebleven participanten, waaronder de gemeente Gooise Meren, de uittreding van de provincie Noord-Holland en gemeente Amsterdam definitief wordt afgerond. 

Inhoudelijke ontwikkelingen
In 2023 is het beleidsplan GNR 2024-2027 opgesteld en deze wordt begin 2024 ter zienswijze voorgelegd aan de raad. Omdat de begroting 2024 al voor het vaststellen van het beleidsplan 2024-2027 opgesteld moest worden, is de begroting van 2024 opgesteld op basis van hoe de inhoudelijke programma's de laatste jaren gehanteerd zijn. 

Financiële ontwikkelingen
De participantenbijdrage 2024 van Gooise Meren, inclusief de bijdrage voor het beheer van de rijwielpaden, komt uit op een bedrag van € 627.000 en is daarmee € 46.000 hoger dan de bijdrage voor 2023. Rekening houdende de te verwachten terug te vorderen BTW via het btw- compensatiefonds is binnen de meerjarenbegroting van Gooise Meren dekking voor deze bijdrage. 

Risico's 
Niet volledig ontvangen van de geraamde terug te vorderen btw.
Het GNR is door de Belastingdienst aangemerkt als samenwerkingsverband dat met betrekking tot de omzetbelasting de transparantieregeling mag toepassen. Als gevolg hiervan kan de door de stichting betaalde btw worden doorgeschoven naar de participanten. De participanten kunnen de doorgeschoven btw verrekenen via het btw-compensatiefonds. In het geval van een lagere realisatie van btw belaste activiteiten ontstaat er mogelijk een lager saldo aan terug te vorderen btw. 

Ontwikkelingen
Het grote landelijke lerarentekort is een thema dat veel impact heeft onder andere op het ziekteverzuim bij Talent Primair. In 2023 blijft dit een belangrijk aandachtspunt. Het onderwijs aan Oekraïense leerlingen loopt naar verwachting ook in 2023 door. Dit onderwijs zal een meer duurzaam karakter krijgen en de eerste leerlingen zullen doorstromen naar het regulier onderwijs. Tot slot is een belangrijke ontwikkeling de vereenvoudiging van het Rijksbekostiging vanaf 2023.

Risico's 
Een maatschappelijk risico is het toenemende lerarentekort. Talent Primair werkt hard om de vacatures zo veel als mogelijk in te vullen en zoekt daarbij ook naar creatieve oplossingen. Het lukt helaas niet alle gaten te vullen wat als gevolg heeft dat kinderen minder onderwijs krijgen dan wenselijk is. We overleggen met schoolbesturen en gemeenten in de regio Gooi en Vechtstreek om te onderzoeken hoe kwalitatief goede leraren willen (blijven) werken in onze regio.  
De nadelige effecten die door de vereenvoudiging van de Rijksbekostiging optreden zullen wij als gemeente vanuit onze toezichthoudende rol blijven monitoren.

Ontwikkelingen
De MRA werkt met een 4 jaarlijks programma. In 2020 is de MRA Agenda 2020 - 2024 opgesteld, bestaande uit vier opdrachten op het gebied van samenwerking, economie, wonen en landschap, en mobiliteit. Iedere opdracht wordt nader vormgegeven in een aantal uitvoeringslijnen (in totaal 19). Elke uitvoeringslijn kent een tweetal MRA-partners die als trekker functioneren. Gooise Meren is vanaf 2023 samen met de provincie Noord-Holland trekker van het programma landschap. De MRA-begroting voor 2024 volgt de MRA-agenda 2020 - 2024 qua indeling en uitvoeringslijnen. De uitwerking in een concreet jaarplan voor 2024 wordt medio januari door het bestuur vastgesteld.  

In 2023 is gestart met de voorbereidingen voor de MRA agenda 2024 - 2028. Aan regio's is gevraagd hiervoor voor november 2023 een propositie aan te leveren waarin voorstellen voor de agenda zijn verwerkt, alsmede de bijdrage die de regio's hier zelf aan kunnen leveren.  Het bestuur zal de concept agenda 2024 - 2028  in januari 2024 aanbieden aan de deelnemende raden en Staten voor wensen en opvattingen. De agenda en meerjarenbegroting worden vervolgens in juli door de algemene vergadering vastgesteld. De uitvoering start medio oktober. 

Financiële ontwikkelingen
Sinds  2023 wordt de bijdrage aan de MRA geïndexeerd.  Voor 2024 is deze door de Algemene Vergadering vastgesteld op  € 1,62 per inwoner. 

Risico's
Deelname aan de MRA  is voor Gooise Meren nauwelijks een risico te noemen. De bijdrage is relatief gering en het eventueel uittreden uit de MRA brengt geen kosten met zich mee. Het niet meedoen aan de MRA is eerder een risico, omdat de middelen die vanuit het rijk naar de MRA kunnen vloeien dan minder snel in het bereik van onze gemeente komen. Investering in de MRA door deelname aan projecten of het nemen van een trekkersrol vraagt extra capaciteit en middelen. Gooise Meren is mede trekker van het programma landschap en levert hiervoor 0.5 fte. De gemeenten in de Gooi en Vechtstreek nemen als Regio aan de MRA deel om meer invloed te hebben.

Ontwikkelingen
De samenwerkingsorganisatie ziet dat kosten voor maaien toenemen.

Risico's
Geen bijzonderheden in 2024.