Paragraaf Verbonden partijen

Ontwikkelingen

De belangrijkste ontwikkelingen voor 2025 van de Regio zijn: 

a.    het realiseren van een uitvoeringplan van de RSA 2023 – 2026;
b.    het zorg dragen voor het behoud van de kwaliteit van de organisatie;
c.    het bijdragen aan een krachtiger preventiebeleid door versterking GGD; 
d.    het zorgdragen voor passende huisvesting van met name de GAD.  

RSA 2023 – 2026 
De Regionale Samenwerkingsagenda brengt tot uitdrukking welke opgaven de samenwerkende gemeenten deze raadsperiode met elkaar willen aanpakken en welk resultaten ze hiermee voor ogen hebben. De uitvoering van de RSA is in 2024 gestart. De uitvoering heeft een dynamisch karakter, omdat aanvullende eisen van het Rijk en (boven)regionale ontwikkeling (MRA) hierin geïncorporeerd moeten kunnen worden. De nadruk in 2025 zal onder meer liggen op de samenwerking tussen de Regio en de  gemeenteraden, zoals deze is vastgelegd in de in 2024 vastgestelde nieuwe Gemeenschappelijke Regeling. Raden worden eerder betrokken middels startnoties en kunnen op meerdere plannen hun zienswijze geven. 

Kwaliteit van de organisatie 
De kwaliteit van de organisatie is in 2025 net als in 2024 een aandachtspunt. Het gaat dan met name om de bedrijfsvoering, die aan verscherpte eisen van het Rijk moet voldoen. Het blijkt moeilijk te zijn om voor de nodige versterking vast personeel te vinden, waardoor inhuur nodig blijft. Het werken aan de kwaliteit van de organisatie is een proces van lange adem. Het behouden van de kracht van de organisatie is daarom voor de komende jaren nadrukkelijk een opgave van de Regio. 

Investering in de GGD 
De kosten voor de gezondheidszorg nemen toe, enerzijds als gevolg van vergrijzing, maar ook ten gevolge van een ongezonde levensstijl. Vanuit deze achtergronden wordt meer en meer ingezet op preventie en gezondheidsbevordering. Van de publieke gezondheidszorg (GGD) wordt hiervoor een belangrijke bijdrage gevraagd. De afgelopen jaren is er in onze regio weinig geïnvesteerd in de GGD; op dit moment is er feitelijk sprake van onderbezetting. De Regio heeft stappen in de organisatie van de publieke gezondheidszorg gezet, door het samenvoegen van GGD Gooi en Vechtstreek en Jeugd & Gezin Gooi en Vechtstreek per 1 januari 2024. Voor het komende jaar wordt het personeelstekort aangepakt. Deze ingrepen moeten leiden tot een meer robuuste organisatie, die beter in staat is preventie doelen te realiseren. Voor 2025 is een extra investering nodig van € 2,2 miljoen.

Huisvesting GAD  
De huisvesting van de GAD laat te wensen over. De situering is niet langer passend en de ontwikkelmogelijkheden zijn beperkt. Dit geldt met name voor het overslagstation Crailo. Hiervoor is inmiddels een goed alternatief in beeld. De voorbereidingen hiervan en het maken van plannen zal in 2025 verder gestalte krijgen. Ook het scheidingsstation Bussum is niet gelegen op een passende plek. De situering aan de Hooftlaan leidt aldaar tot teveel ongewenste verkeersbewegingen. Het is de bedoeling dat in 2025 actief werk gemaakt wordt van een alternatief. Er kan dan een begin worden gemaakt met de uitplaatsing van dit station. 

Risico’s
Het totale risicoprofiel van de Regio is bepaald op € 1.071.250 voor 2025. Dit profiel is de optelsom van alle geschatte risico's afgezet tegen de kans op voordoen. Hoog in deze lijst staan:  vergoedingen afvalfonds, verwerkingskosten afval , ICT problemen (uitval systemen) en materiële kosten van de Regio, die mogelijk hoger uitvallen dan de voorziene stijging van 1,6 %. 

Kerngegevens

Ontwikkelingen
De Veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek (VRGV) wil haar kwaliteit verbeteren door samen te werken. Zodoende verminderen zij de kwetsbaarheid van de VRGV en de Veiligheidsregio Flevoland (VRF) en verminderen de (meer)kosten. In 2025 is de doorontwikkeling van de samenwerking dan ook een belangrijk thema. Want alleen samen kunnen we de veiligheid van onze inwoners, elke dag beter versterken.  

Vanaf 2024 dragen de veiligheidsregio's hun coördinerende rol ten aanzien van de opvang  Oekraïense ontheemden over, waardoor de veiligheidsregio's zich na jaren van crises hopelijk weer meer op hun reguliere taken kunnen focussen. Een belangrijk aandachtspunt daarbij is de versterking van de crisisbeheersing en informatievoorziening.

Voor verdere ontwikkelingen, risico’s en uitgevoerde taken, verwijzen wij naar de jaarrekening 2023 en begroting 2025 van de Veiligheidsregio.

Risico's
In de paragraaf weerstandsvermogen van de Programmabegroting 2025  en de meerjarenraming 2025-2028 van de Veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek staan de risico’s opgesomd. Voor de opsomming van de risico's wordt verwezen naar voornoemde paragraaf van de Programmabegroting 2025.

Ontwikkelingen

Ontwikkelproces versterken VTH-stelsel

Tien jaar na het oprichten van omgevingsdiensten heeft het Rijk de adviescommissie Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving, oftewel de commissie Van Aartsen, opdracht gegeven te onderzoeken of de omgevingsdiensten goed functioneren. Op grond van de aanbevelingen van die commissie zijn nieuwe normen geformuleerd die het functioneren van omgevingsdiensten naar een hoger en meer uniform niveau moeten gaan tillen. 

Het doel van het ontwikkelproces is een sterk VTH-stelsel waarin omgevingsdiensten op een eenduidige en krachtige wijze bijdragen aan en toezien op het tot stand komen en behouden van een schone en veilige leefomgeving in Nederland en in Gooise Meren.
Ook de OFGV moet zich ontwikkelen. Er is een ontwikkelplan opgesteld en door het Algemeen Bestuur vastgesteld, waarmee de OFGV zal gaan voldoen aan de nieuwe landelijke normen. Dat vergt extra geld, want het is niet vrijblijvend. Het komende jaar zal het ontwikkelplan nader uitgewerkt worden. Dit betreft ook nieuwe, wettelijke, taken die de OFGV voor de partners op de schouders moet nemen.

Risico's 

Gooise Meren heeft al haar milieutaken (zowel de wettelijk verplichte basistaken als plustaken) ondergebracht bij de Omgevingsdienst Flevoland Gooi en Vechtstreek (OFGV). Bij een eventueel faillissement van de OFGV  zullen de partners financieel moeten ingrijpen om het voortbestaan van de OFGV, en daarmee de uitvoering van de wettelijke milieutaken, te garanderen.

Kostenverdeelsystematiek (KVS) 2024-2026: de KVS berekening wordt op basis van de gemaakte kosten en prognose voor de uitvoering van de wettelijke taken, telkens voor een periode van 3 jaar vastgesteld. De jaarlijkse bijdrage fluctueert hierdoor elke 3 jaar en als gemeente Gooise Meren hebben we hier maar zeer beperkt grip op. In 2024 is de nieuwe driejarige termijn van de KVS begonnen. Omdat er in 2024 veel taken gewijzigd zijn, dan wel nieuwe taken erbij zijn gekomen door de Omgevingswet, wordt een in 2025 een tussenevaluatie gedaan.

De bodemtaken veranderen ook inhoudelijk met de Omgevingswet. De OFGV kon daardoor moeilijk inschatten hoeveel werk de taken vanaf 2024 gaan kosten. De landelijke afspraak is dat de omgevingsdiensten per 2024  gaan monitoren wat uitvoering van de bodemtaken voor de gemeenten gaat kosten. In 2025 wordt deze monitoring geëvalueerd. Op basis van de monitoringsgegevens kan de gevraagde bijdrage worden aangepast. 

Gevolgen ontwikkelproces VTH: op grond van de aanbevelingen van de Commissie Van Aartsen voor versterking van het stelsel van vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH) zullen de omgevingsdiensten verbeteringen moeten gaan doorvoeren. In april 2024 is Ontwikkelplan voor de OFGV vastgesteld. De verbeteringen zullen tot een hogere bijdrage van de partners gaan leiden, maar ook tot een hogere kwaliteit.

Ontwikkelingen
De Wet sociale werkvoorziening (Wsw) is in 2015 is beëindigd met het invoeren van de Participatiewet (Pw). Mensen met een beperking en een afstand tot de arbeidsmarkt die vanaf dat moment een beroep doen op gemeentelijke ondersteuning, kunnen worden geholpen vanuit de Pw. Het Rijk verstrekt binnen de Pw veel minder subsidie per medewerker dan in de oude Wsw geregeld was. Het verschil bedraagt afgerond € 10.000 subsidie per medewerker. Dit is een blijvend risico, ook in de komende jaren. 

Aanvankelijk was de verwachting dat de daling van de Wsw-populatie - en de daarmee gepaard gaande afname van de Wsw-rijkssubsidies - financieel kon worden gecompenseerd met instroom van Pw-uitkeringsgerechtigden. Dit is echter niet haalbaar gebleken; dit is een landelijk beeld. Tomingroep leidt sinds 2019 verliezen. Het Algemeen Bestuur heeft daarop besloten om de koers bij te stellen.

Het AB heeft een bedrijfsplan vastgesteld voor de periode 2022-2025 met een nieuwe opdracht. Tomingroep maakt een transitie door tot een bedrijf waarin werknemers zoveel mogelijk worden ontwikkeld en opgeleid, om daarna te gaan werken bij reguliere werkgevers. Tomingroep blijft alleen de werkgever voor mensen die buiten Tomingroep niet kunnen functioneren. Daartoe zijn tussen de gemeenten en Tomingroep afspraken gemaakt over de aantallen mensen die bij Tomingroep werk en begeleiding kunnen vinden en over de bijbehorende middelen. In 2025 worden voorbereidingen getroffen voor de bestuurlijke opdracht en bedrijfsplan voor de periode met ingang van 2026. 

Risico's 
De deelnemende gemeenten zijn gezamenlijk financieel verantwoordelijk voor de gemeenschappelijke regeling. Indien de winst en/of de Algemene Reserve van de BV niet volstaan, dan moeten de deelnemende gemeenten zelf extra bijdragen. De verliezen kunnen nog enkele jaren vanuit de opgebouwde Algemene Reserve van Tomingroep worden opgevangen.

Ontwikkelingen
Het breed gedragen bestuurlijk streven in de regio om een nieuwe, goed uitgeruste archieforganisatie op regionaal niveau in te richten is per 1 januari 2024 geëffectueerd met de fusie tussen het Gemeentearchief Gooise Meren en Huizen en het streekarchief Gooi en Vechtstreek in Hilversum. De gemeenschappelijke regeling Gemeentearchief Gooise Meren en Huizen is beëindigd per 1 januari 2024. De nieuwe Gemeenschappelijke regeling Archief Gooi en Vechtstreek is op 1 januari 2024 in werking getreden. De gemeente Hilversum is centrumgemeente en participanten hebben via zitting in archiefbegeleidingscommissie invloed op beleid en investeringen. De nieuwe archiefdienst zal de digitaliseringsopgave, waaronder het komen tot een e-depot, ter hand nemen om de toekomstbestendigheid van de organisatie te waarborgen. 

Risico's 
Geen bijzonderheden voor 2025.

Ontwikkelingen
Geen bijzonderheden in 2025.

Risico's 
Geen bijzonderheden in 2025.

Ontwikkelingen
Geen bijzonderheden in 2025.

Risico's 
Geen bijzonderheden in 2025.

Ontwikkelingen
Eind 2017 zijn de gronden van Crailo aangekocht door de gemeenten Hilversum, Laren en Gooise Meren. De gemeenten hebben op 19 december 2017 besloten tot het aangaan van de Samenwerkingsovereenkomst Gebiedsontwikkeling Crailo (hierna: SOK) en tot oprichting van GEM Crailo BV. De GEM Crailo B.V. is op 1 mei 2018 opgericht om de Gebiedsontwikkeling uit te voeren, er is op dat moment ook een projectdirecteur aangesteld.

In 2019 is een stedenbouwkundig plan voor Crailo opgesteld dat op 4 maart 2020 is vastgesteld door de raden van Laren, Hilversum en Gooise Meren. Vervolgens is door de GEM Crailo een ontwerp bestemmingsplan verbrede reikwijdte opgesteld dat in het najaar van 2020 is vrijgegeven voor zienswijzen. Het bestemmingsplan is door de drie betrokken gemeenten vastgesteld op 7 juli 2021.
Eind maart 2023 heeft de GEM Crailo het plan Kazernekwartier van BPD Bouwfonds Gebiedsontwikkeling geselecteerd voor de ontwikkeling van de eerste fase van Buurtschap Crailo. Het kazerne gebied wordt op natuur-inclusieve wijze ontwikkeld en gebouwd. In 2024 zijn de diverse percelen in het Kazernekwartier overgedragen aan de verschillende ontwikkelende partijen. Het gaat om respectievelijk BPD / Bouwfonds
Gebiedsontwikkeling, Bosburen, Klein Crailo en de Groene Stenen in combinatie met de Alliantie. Voor deze percelen zijn ondertussen ook de omgevingsvergunningen verstrekt. Dat betekent dat er in 2024 en 2025 volop gebouwd kan worden. In 2025 zal ook de grond in het Larense deel van Crailo (‘Op Zuid’) worden uitgegeven.

De gemeenten nemen deel in het kapitaal van GEM Crailo BV in de verhouding: 45% gemeente Hilversum, 45% gemeente Gooise Meren, 10% gemeente Laren. Conform afspraken in de SOK hebben partijen gekozen om in de financieringsbehoefte van GEM Crailo B.V. te voorzien door middel van externe financiering. Op 18 december 2018 is een collegebesluit genomen om de akte van borgtocht voor de garantstelling voor deze externe financiering te ondertekenen, voor Gooise Meren is dat een bedrag van € 9 miljoen. Door de GEM wordt vanaf 2019 jaarlijks een jaarplan opgesteld. Deze wordt in de AVA behandeld. Hierin wordt ook de beheersmaatregel van monitoring en rapportage en risicomanagement opgenomen.

Risico's 
Voor de herontwikkeling van Crailo is door de raad een Grondexploitatie vastgesteld. Op dit moment is het netto eindresultaat positief. Wanneer het netto eindresultaat negatief is, dan draaien de aandeelhoudende gemeenten op voor het verlies. De gemeenten nemen deel in het kapitaal van GEM Crailo BV in de verhouding: 45% gemeente Hilversum, 45% gemeente Gooise Meren, 10% gemeente Laren. Beheersmaatregel is monitoring en rapportage en risicomanagement binnen de GEM Crailo BV. Daarnaast worden de gemeenteraden gevraagd garant te staan voor de externe financiering. De deelnemende gemeenten draaien op voor hun deel, voor Gooise Meren is dat een bedrag van € 9 miljoen. 

Ontwikkelingen

Bestuurlijk ontwikkelingen 
In 2024 heeft het Goois Natuurreservaat zich aangesloten bij het samenwerkingsverband LandschappenNL. De samenwerking tussen Goois Natuurreservaat (GNR) en LandschappenNL maakt dat de natuurbelangen in het Gooi voortaan ook op landelijk niveau worden behartigd.

Inhoudelijke ontwikkelingen
In 2023 is het beleidsplan GNR 2024-2027 opgesteld. Dit beleidsplan is in 2024 ter zienswijze voorgelegd aan de raad en vastgesteld. In 2025 wordt er verder uitvoering gegeven aan dit beleidsplan .

Financiële ontwikkelingen
De participantenbijdrage 2025 van Gooise Meren, inclusief de bijdrage voor het beheer van de rijwielpaden, komt uit op een bedrag van € 1.006.550 en is daarmee € 46.050 hoger dan de bijdrage voor 2024. Rekening houdende de te verwachten terug te vorderen btw via het btw- compensatiefonds is binnen de meerjarenbegroting van Gooise Meren dekking voor deze bijdrage. 

Risico's 
Niet volledig ontvangen van de geraamde terug te vorderen btw.
Het GNR is door de Belastingdienst aangemerkt als samenwerkingsverband dat met betrekking tot de omzetbelasting de transparantieregeling mag toepassen. Als gevolg hiervan kan de door de stichting betaalde btw worden doorgeschoven naar de participanten. De participanten kunnen de doorgeschoven btw verrekenen via het btw-compensatiefonds. In het geval van een lagere realisatie van btw belaste activiteiten ontstaat er mogelijk een lager saldo aan terug te vorderen btw. 

Ontwikkelingen
Het grote landelijke lerarentekort is een thema dat veel impact heeft onder andere op het ziekteverzuim bij Talent Primair. In 2025 blijft dit een belangrijk aandachtspunt. Het onderwijs aan Oekraïense leerlingen loopt naar verwachting ook in 2025 door. Dit onderwijs zal een meer duurzaam karakter krijgen en de eerste leerlingen zullen doorstromen naar het regulier onderwijs. Tot slot is een belangrijke ontwikkeling de vereenvoudiging van het rijksbekostiging vanaf 2023.

Risico's 
Een maatschappelijk risico is het toenemende lerarentekort. Talent Primair werkt hard om de vacatures zo veel als mogelijk in te vullen en zoekt daarbij ook naar creatieve oplossingen. Het lukt helaas niet alle gaten te vullen wat als gevolg heeft dat kinderen minder onderwijs krijgen dan wenselijk is. We overleggen met schoolbesturen en gemeenten in de regio Gooi en Vechtstreek om te onderzoeken hoe kwalitatief goede leraren willen (blijven) werken in onze regio.  
De nadelige effecten die door de vereenvoudiging van de rijksbekostiging optreden zullen wij als gemeente vanuit onze toezichthoudende rol blijven monitoren.

Ontwikkelingen
De MRA werkt met een 4 jaarlijks programma. Aan regio's is gevraagd hiervoor voor november 2023 een propositie aan te leveren waarin voorstellen voor de agenda zijn verwerkt, alsmede de bijdrage die de regio's hier zelf aan kunnen leveren. In 2024 is vervolgens de concept MRA agenda 2025 – 2028 aan de raden en staten voorgelegd voor wensen en opvattingen. Gooise Meren heeft hierop zienswijzen ingediend waarbij onder andere is aangegeven dat we het trekkerschap landschap willen continueren. De MRA-agenda 2025-2028 wordt samen met de MRA Meerjarenbegroting in oktober aan de deelnemers voorgelegd. Ook wordt het meerjarig uitvoeringsprogramma (MUVP) uitgewerkt en ter kennisname aangeboden.

Financiële ontwikkelingen
Voor 2024 is de bijdrage door de Algemene Vergadering vastgesteld op  € 1,62 per inwoner. In de regionale begroting voor 2025 is deze bijdrage aan het MRA convenant ook nog opgenomen. De Regio voert het kasbeheer uit voor deze taak. De indexatie van de bijdrage per inwoner wordt conform de afspraak uit de samenwerkingsafspraken berekend op basis van de gemiddelde inflatie over de afgelopen vier jaar en bedraagt voor 2025 1,6%. De bijdrage wordt dan € 1,65 per inwoner.

Risico's
Deelname aan de MRA is voor Gooise Meren nauwelijks een risico te noemen. De bijdrage is relatief gering en het eventueel uittreden uit de MRA brengt geen kosten met zich mee. Het niet meedoen aan de MRA is eerder een risico, omdat de middelen die vanuit het Rijk naar de MRA kunnen vloeien dan minder snel in het bereik van onze gemeente komen. Investering in de MRA door deelname aan projecten of het nemen van een trekkersrol vraagt extra capaciteit en middelen. 

Ontwikkelingen
Geen bijzonderheden in 2025.

Risico's
Geen bijzonderheden in 2025.