Programma 6 Financieel gezond

Doorwerking VV 2024-1
September- en decembercirculaire 2023
Structureel effect 2e Voortgangsverslag 2023
ESCo prestatiecontract (administratief)

Bijdrage Regio (Kadernota 2025)
Op basis van de Kadernota 2025 van de Regio Gooi en Vechtstreek moet worden uitgegaan van onder andere hogere investeringen (kapitaallasten) bij de GAD en samenvoeging van GGD en JGZ. Hiertegenover staan extra rente-inkomsten in verband met overtollige liquide middelen (alle middelen die decentrale overheden niet direct nodig hebben voor de uitoefening van hun publieke taak).

Begrotingsscan
Periodiek worden de uitgaven van alle exploitatiebudgetten beoordeeld en wordt structurele onderuitputting afgeraamd, zoals communicatie, fietsparkeren, energielasten parkeergarages en dergelijke.

Loon- en prijsontwikkeling algemeen 2025
Vooruitlopend op de meicirculaire hebben we de loon- en prijsontwikkeling doorgerekend, gebaseerd op de macro economische verkenningen in het Centraal Economisch Plan 2024 (februari 2024) van het Centraal Planbureau. Op basis hiervan gaan we ervan uit dat de prijzen in 2025 stijgen met 1,4 % (incl. nacalculatie 2024) en de lonen met 6%.
De loon- en prijsontwikkeling werkt door aan zowel de lasten- als batenkant (leges, tarieven en belastingen). Hierin is ook de te verwachten aanpassing van de uitkering uit het Gemeentefonds verdisconteerd.

Uitkering Gemeentefonds, lopende prijs 2025
We hanteren in onze begroting voor de uitkering uit het Gemeentefonds de zogenaamde constante methode. Dit betekent dat wij alleen het komende begrotingsjaar indexeren. Omdat de ontwikkeling van het Gemeentefonds voor 2025 uitgaat van een aanzienlijke toename, levert dat onze gemeente nu een significant positief effect op.

Compensatie Rijk; Voorjaarsnota kabinet
In de Voorjaarsnota van het kabinet is de zogenaamde opschalingskorting vervallen. Deze korting was door het Rijk verwerkt omdat gemeenten door gedwongen opschaling kosten zouden kunnen besparen. Deze opschaling is echter niet geëffectueerd.
Ook is de nieuwe financieringssystematiek vervroegd van 2027 naar 2024. Dit betekent dat het zogenaamde volume accres (trap-op-trap-af systematiek) nu wordt gebaseerd op een 8-jaars historisch gemiddelde van de ontwikkeling van het bruto binnenlands product (bbp). Hierdoor is er in 2025 eenmalig sprake van een verlaging van de uitkering.
De inzet van de VNG is om, naast de nu geboden compensatie, aanvullend nog meer tegemoetkoming te krijgen om het ‘ravijn’ te dichten.

Overige financieel technische aanpassingen
Dit betreft met name de doorwerking in de kapitaallasten van de gerealiseerde investeringsuitgaven en de toevoeging van het nieuwe begrotingsjaar 2028.

6.1 Financiën

Subsidieadviseur
Om uitwerking te geven aan de inrichting van de subsidiecoördinatie op inkomende subsidies, gaan we de rollen van subsidieadviseur en -beheerder(s) uitwerken en organiseren. Daarnaast gaan we aansluiten op een subsidiedatabase en een registratiesysteem om de subsidiemogelijkheden breder in beeld te krijgen, het beheer van de verkregen subsidies en de daaraan gestelde voorwaarden beter te kunnen bewaken en duidelijke procesafspraken vast te leggen.

6.2 Vastgoed

Verduurzaming gemeentelijke gebouwen
We laten onderzoek uitvoeren naar de haalbaarheid van het verduurzamen van alle panden in eigendom van de gemeente Gooise Meren (behalve de vijf panden van het ESCo-project)  waarbij kosten en baten (bijvoorbeeld subsidies) inzichtelijk worden en er een besluit kan worden genomen over eventuele uitvoering. Voor de schoolgebouwen vragen we een bijdrage van de onderwijsbesturen voor de verduurzaming.

6.1 Financiën

Verhogen afschrijftermijnen
We hebben beoordeeld of voor groepen van activa de gehanteerde afschrijftermijn nog past bij de feitelijke gebruiksduur of dat deze moet worden aangepast. Door een hogere afschrijftermijn worden de jaarlijkse kapitaallasten verlaagd. Voorgesteld wordt om de termijnen van de volgende hoofdgroepen aan te passen:
- Gebouwen (excl. onderwijs; zit al separaat in visie IHP) van 40 naar 50 jaar
- Wegen van 25 resp. 30 jaar naar 30 resp. 40 jaar
- Automatisering van 3 resp. 5 naar 4 resp. 6 jaar.

Post onvoorzien aframen
De post onvoorzien is tot op heden niet gebruikt. De post is een wettelijke verplichting maar er is geen wettelijke ondergrens.

Investeringen temporiseren met het oog op ambtelijke capaciteit
Ieder jaar moeten wij constateren dat de realisatie achterblijft op de begrote investeringen. In de praktijk betekent dit dat de investeringen in de tijd worden gespreid. Bij het opstellen van de begroting kan met een nog kritischer blik worden gekeken naar de realiseerbaarheid van uitgesproken ambities. Mogelijk heeft dit een positief effect op de begroting en de kengetallen.

6.2 Vastgoed

Kosten vastgoed doorbelasten
We gaan onderzoeken welke kosten niet voor rekening van de gemeente hoeven te komen en maken daarover (nieuwe) afspraken. Te denken valt aan kosten van beheer(der), onderhoudskosten, energiekosten, keuringskosten apparatuur en dergelijke bij Breeduit, De Kazerne, De Rijver en gymzalen die nu door de gemeente worden betaald maar feitelijk bij de gebruiker horen te liggen.

Geen

Financieel beeld Programma 6 bedragen in € x 1.000	2025	2026	2027	2028
Saldo 2025-2028, Programmabegroting 2024	92.635 V	83.602 V	82.415 V	82.415 V
Autonome ontwikkelingen en raadsbesluiten	726 V	319 V	2.042 V	2.530 V
Doorwerking 1e Voortgangsverslag 2024	565 V	243 V	2.065 V	2.651 V
Bijdrage Regio (kadernota 2025)	163 N	248 N	347 N	445 N
Begrotingsscan	324 V	324 V	324 V	324 V
Financieel-technische uitgangspunten	915 N	3.058 V	2.920 V	2.352 V
Loon- en prijsontwikkeling algemeen	3.790 N	3.790 N	3.790 N	3.790 N
Uitkering Gemeentefonds, lopende prijs 2025	3.651 V	3.651 V	3.651 V	3.651 V
Compensatie Rijk, Voorjaarsnota kabinet	845 N	3.245 V	3.137 V	3.092 V
Overige financieel technische aanpassingen	69 V	48 N	78 N	601 N
Onvermijdelijke ontwikkelingen en nieuwe ambities	130 N	130 N	130 N	130 N
6.1 Financiën
Subsidieadviseur	130 N	130 N	130 N	130 N
6.2 Vastgoed
Verduurzaming gemeentelijke gebouwen				PM
Meer inkomsten	1.395 V	3.790 V	2.790 V	2.790 V
6.1 Financiën
Inzetten 10% van surplus Algemene Reserve		1.000 V
6.4 Belastingen
Gefaseerd verhogen OZB	1.395 V	2.790 V	2.790 V	2.790 V
Verlagen reguliere taken en ambities	10 V	60 V	290 V	480 V
6.1 Financiën
Verhogen afschrijftermijnen			180 V	270 V
Post onvoorzien aframen	10 V	10 V	10 V	10 V
6.2 Vastgoed
Kosten vastgoed doorbelasten		50 V	100 V	200 V
Saldo Perspectiefnota 2025	93.721 V	90.699 V	90.327 V	90.438 V

6.1 Financiën

Inzetten 10% van surplus Algemene Reserve
Vanwege het ravijnjaar 2026 is er een handreiking gekomen zodat gemeenten een eventueel surplus van de Algemene Reserve voor 10 procent kunnen inzetten als dekkingsmiddel. Hiervoor moet wel aan een aantal voorwaarden worden voldaan. 

6.4 Belastingen

Gefaseerd verhogen OZB
We stellen voor om de OZB tarieven beperkt te verhogen boven de eerder genoemde inflatie, om ons aanbod van gemeentelijke voorzieningen in stand te kunnen houden. We voeren dit in twee stappen door. Voor een gezin, in het bezit van een huis met een gemiddelde woningwaarde, betekent dit een toename van de OZB aanslag per jaar van € 50 in 2025 en nog eens € 50 in 2026.