Paragraaf Verbonden partijen

Ontwikkelingen
 
Start uitvoering RSA 2023 – 2026

Op basis van  de door de regionale portefeuillehoudersoverleggen opgestelde uitvoeringsorganisatie is in 2024 een start gemaakt met de uitvoering van de door de raden vastgestelde RSA 2023 - 2026.  Hiermee wordt uitvoering gegeven aan de vastgestelde ambities. De raden worden periodiek op de hoogte gehouden van de uitvoering via de RSA-agendatool.

Kwaliteit van de organisatie

Het takenpakket dat door de gemeenten bij de Regio is belegd is de afgelopen tien jaar toegenomen. Daarom heeft het dagelijks bestuur in 2024 een onderzoek ingesteld naar de toekomstbestendigheid van de aansturing van de Regio. In oktober 2024 is besloten de directie te versterken door over te gaan op een tweekoppige directie. De kosten van deze versterking kunnen door de wijze waarop taken zijn herverdeeld worden opgevangen binnen de Regiobegroting. De nieuwe directie zal in het voorjaar van 2025 gestalte krijgen.

In 2024 is naast de standaard beleidsvoorbereidende en dienstverlenende taken, vooral extra ingezet op de versterking en borging van de samenwerking in het sociaal domein, de inzet op Regionale coördinatie vluchtelingenstromen en uitvoering van de RSA.

GGD

Sinds 1 januari 2024 is Jeugd en Gezin een onderdeel van de GGD geworden. Verder heeft de GGD zich ingezet in het kader van IZA/Gala, versterking publieke gezondheidszorg en het op peil houden van de pandemische paraatheid.

GAD

In 2024 hebben de gemeenten (op basis van een gezamenlijk onderzoek) de keuze gemaakt voor nascheiding van PMD. Dit zal medio 2026 zijn beslag krijgen binnen een nieuwe verwerkingsovereenkomst. De daadwerkelijke structurele kosten die dit meebrengt wordt op basis van het aanbestedingsresultaat bijgesteld in de bestuursrapportage 2026.

Anno 2024 kijken we naar een nieuwe locatie voor de vervanging van het scheidingsstation Bussum. De huidige huisvesting van de GAD laat te wensen over. De situering is niet langer passend en de ontwikkelmogelijkheden zijn beperkt. In 2024 is onderzoek gestart naar de mogelijkheden van de herhuisvesting op een nieuwe locatie en is gekeken naar koppelkansen voor gemeenten waar het gaat om meervoudig ruimtegebruik. Ook de situering van RAV is niet ideaal. De ontwikkelingen van deze locatie vraagstukken continueren in 2025

Begrotingswijziging 2024

De Regio heeft in 2024 een begrotingswijziging gepresenteerd die vooral betrekking had op de Cao-afspraken en op extra middelen voor het Wmo-vervoer. Uw raad heeft hierop een zienswijze ingediend en heeft de Regio verzocht, met het oog op het Ravijnjaar 2026, een gerichte inspanning in 2025 te doen om de algehele kostenstijging om te buigen.

Risico's

Het totale risicoprofiel van de Regio is bepaald op € 1.889.975 voor 2024. Dit profiel is de optelsom van alle geschatte risico's afgezet tegen de kans op voordoen. Hoog in deze lijst staan: tarieven recyclingscomponenten (vergoedingen voor te recyclen materialen), ICT problemen, overige kosten van de Regio (inflatie), hogere loonkosten en de ontwikkeling van pensioenkosten. 

Ontwikkelingen
De opgave van de Veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek (VRGV) is de zelfredzaamheid in onze samenleving te vergroten. De intensivering van de samenwerking met Veiligheidsregio Flevoland (VRF), hulpverleningspartners en inwoners, krijgen prioriteit. De samenwerking met VRGV samen met VRF richt zich de komende jaren op de Meldkamer Midden-Nederland en een slagvaardige en veerkrachtige crisisbeheersing. Voor verdere ontwikkelingen, risico’s en uitgevoerde taken, verwijzen wij naar de jaarrekening 2023 en begroting 2025 van de Veiligheidsregio.

Risico's
In de paragraaf weerstandsvermogen van de Programmabegroting 2025  en de meerjarenraming 2025-2028 van de Veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek staan de risico’s opgesomd. Voor de opsomming van de risico's wordt verwezen naar voornoemde paragraaf van de Programmabegroting 2025.

Ontwikkelingen

Ter versterking van het stelsel van vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH) en de kwaliteit daarvan, heeft een landelijke commissie onder leiding van Van Aartsen onderzoek en aanbevelingen gedaan. Daaruit volgend zijn door het landelijke Interbestuurlijk programma (IBP) voor Vergunningen, Toezicht en Handhaving (VTH) verbeteringen geformuleerd. De Omgevingsdiensten moeten deze verbeteringen doorvoeren er moet ook op gerapporteerd worden. In 2024 is een plan van aanpak voor de Omgevingsdienst Flevoland, Gooi & Vechtstreek (OFGV) opgesteld (vastgesteld door het AB). De verbeteringen worden gefaseerd ingevoerd en leiden tot een hogere bijdrage van de partners, maar ook tot een hogere kwaliteit.

Risico's 

Gooise Meren heeft haar milieutaken (zowel de wettelijk verplichte basistaken als plustaken) ondergebracht bij de Omgevingsdienst Flevoland Gooi en Vechtstreek (OFGV). Daarmee is geborgd dat er goede expertise beschikbaar is voor die taken. Bij eventuele financiële tekorten van de OFGV  zullen de partners financieel extra moeten bijdragen (net als bij andere verbonden partijen) om de uitvoering te garanderen van de wettelijke milieutaken door de OFGV.

De kostenverdeelsystematiek (KVS) berekening wordt op basis van de gemaakte kosten en prognose voor de uitvoering van de wettelijke taken, telkens voor een periode van 3 jaar vastgesteld (2024-2026). De jaarlijkse bijdrage fluctueert hierdoor elke 3 jaar en de gemeente Gooise Meren heeft hier maar beperkt grip op. 

Ontwikkelingen
De Wet sociale werkvoorziening (Wsw) is in 2015 is beëindigd met het invoeren van de Participatiewet (P-wet). Mensen met een beperking en een afstand tot de arbeidsmarkt die vanaf dat moment een beroep doen op gemeentelijke ondersteuning, kunnen worden geholpen vanuit de P-wet. Het rijk verstrekt binnen de P-wet veel minder subsidie per medewerker dan in de oude Wsw geregeld was. Het verschil bedraagt afgerond € 10.000 subsidie per medewerker. De verwachting was dat de daling van de Wsw-populatie - en de daarmee gepaard gaande afname van de Wsw-rijkssubsidies - kon worden gecompenseerd met inzet van P-wet uitkeringsgerechtigden. Dit is echter niet haalbaar gebleken; dit is een landelijk beeld. Tomingroep leidt sinds 2019 verliezen. Het Algemeen Bestuur heeft daarom besloten om de koers bij te stellen.

Met de bestuursopdracht in het bedrijfsplan voor de periode 2022-2025 maakt Tomingroep een transitie door tot een bedrijf waarin werknemers zoveel mogelijk worden ontwikkeld en opgeleid, om daarna te gaan werken bij reguliere werkgevers. Tomingroep blijft alleen de werkgever voor mensen die buiten Tomingroep niet kunnen functioneren. Daartoe zijn tussen de gemeenten en Tomingroep afspraken gemaakt over de aantallen mensen die bij Tomingroep werk en begeleiding kunnen vinden en over de bijbehorende middelen. 

Risico's 
De deelnemende gemeenten zijn gezamenlijk financieel verantwoordelijk voor de gemeenschappelijke regeling. Indien de winst en/of de Algemene Reserve van de BV niet volstaan, dan moeten de deelnemende gemeenten zelf extra bijdragen. De verliezen kunnen nog enkele jaren vanuit de opgebouwde Algemene Reserve van Tomingroep worden opgevangen.

Ontwikkelingen
Per 1 januari 2024 zijn het Streekarchief Gooi en Vechtstreek en het Gemeentearchief Gooise Meren en Huizen gefuseerd tot één archiefdienst. De gezamenlijke archiefdienst gaat verder onder de naam Archief Gooi en Vechtstreek. 

De archiefdienst zal in de komende beleidsperiode zich richten op de doorontwikkeling en implementatie van de digitale infrastructuur voor het duurzaam en verantwoord bewaren, beheren en raadplegen van informatiebronnen. Hiervoor wordt een e-depot aangeschaft. 

Risico's 

Geen bijzonderheden in 2024.

Ontwikkelingen
Eind 2022 hebben wij ingestemd met het voorstel van Gastvrije Randmeren om de maaibijdragen van gemeente komende jaren te verhogen. Het verhogen is nodig om ook in de toekomst de kosten te kunnen dekken.

Risico's 
Geen bijzonderheden in 2024.

Ontwikkelingen
Geen bijzonderheden in 2024.

Risico's 
Geen bijzonderheden in 2024.

Ontwikkelingen
Eind 2017 zijn de gronden van Crailo aangekocht door de gemeenten Hilversum, Laren en Gooise Meren. De gemeenten hebben op 19 december 2017 besloten tot het aangaan van de Samenwerkingsovereenkomst Gebiedsontwikkeling Crailo (hierna: SOK) en tot oprichting van GEM Crailo BV. De GEM Crailo B.V. is op 1 mei 2018 opgericht om de Gebiedsontwikkeling uit te voeren. Voor een toelichting op de ontwikkelingen met betrekking tot Crailo verwijzen wij u naar het onderdeel Niet in exploitatie genomen gronden in de paragraaf Grondbeleid. 

Risico's 
Voor de herontwikkeling van Crailo is door de raad een Grondexploitatie vastgesteld. Op dit moment is het netto eindresultaat positief. Wanneer het netto eindresultaat negatief is, dan draaien de aandeelhoudende gemeenten op voor het verlies. De gemeenten nemen deel in het kapitaal van GEM Crailo BV in de verhouding: 45% gemeente Hilversum, 45% gemeente Gooise Meren, 10% gemeente Laren. Beheersmaatregel is monitoring en rapportage en risicomanagement binnen de GEM Crailo BV. Daarnaast worden de gemeenteraden gevraagd garant te staan voor de externe financiering. De deelnemende gemeenten draaien op voor hun deel, voor Gooise Meren is dat een bedrag van € 9 miljoen. 

Ontwikkelingen

Bestuurlijk ontwikkelingen 
In 2024 heeft het GNR zich aangesloten bij het samenwerkingsverband LandschappenNL. De samenwerking tussen het GNR en LandschappenNL maakt dat de natuurbelangen in het Gooi voortaan ook op landelijk niveau worden behartigd. 

Inhoudelijke ontwikkelingen
In 2024 is het beleidsplan GNR 2024-2027 vastgesteld dat ook ter zienswijze voor heeft gelegen aan de raad. 

Financiële ontwikkelingen
De participantenbijdrage 2024 van Gooise Meren komt uit op een bedrag van € 883.000 en is daarmee € 300.000 hoger dan de bijdrage voor 2023. Dit komt omdat met ingang van 2024 de uitkoopsom van de gemeente Amsterdam en provincie Noord-Holland over de gemeenten verdeeld is en dit niet langer vanuit het GNR wordt ingezet om de participantenbijdrage te drukken. Voor het dienstjaar 2024 is, in verband met de door ons te ontvangen slottermijn van € 312.570 van de
voormalige participant Amsterdam, een eenmalige korting verleend van € 86.070. Vanaf 2024 is de bijdrage voor de rijwielpaden volledig geïntegreerd in de participantenbijdrage. Rekening houdend met de te verwachten terug te vorderen BTW via het btw- compensatiefonds is binnen de meerjarenbegroting van Gooise Meren dekking voor deze bijdrage. 

Risico's 
Niet volledig ontvangen van de geraamde terug te vorderen btw.
Het GNR is door de Belastingdienst aangemerkt als samenwerkingsverband dat met betrekking tot de omzetbelasting de transparantieregeling mag toepassen. Als gevolg hiervan kan de door de stichting betaalde btw worden doorgeschoven naar de participanten. De participanten kunnen de doorgeschoven btw verrekenen via het btw-compensatiefonds. In het geval van een lagere realisatie van btw belaste activiteiten ontstaat er mogelijk een lager saldo aan terug te vorderen btw. 

Ontwikkelingen
Het grote landelijke lerarentekort is een thema dat veel impact heeft onder andere op het ziekteverzuim bij Talent Primair. Ook in 2024 was dit een belangrijk aandachtspunt. Het onderwijs aan Oekraïense leerlingen loopt naar verwachting ook in 2025 door. Dit onderwijs zal een meer duurzaam karakter krijgen en de eerste leerlingen zullen doorstromen naar het regulier onderwijs. Tot slot is een belangrijke ontwikkeling de vereenvoudiging van het Rijksbekostiging.

Risico's 
Een maatschappelijk risico is het toenemende lerarentekort. Talent Primair werkt hard om de vacatures zo veel als mogelijk in te vullen en zoekt daarbij ook naar creatieve oplossingen. Het lukt helaas niet alle gaten te vullen wat als gevolg heeft dat kinderen minder onderwijs krijgen dan wenselijk is. We overleggen met schoolbesturen en gemeenten in de regio Gooi en Vechtstreek om te onderzoeken hoe kwalitatief goede leraren willen (blijven) werken in onze regio.  
De nadelige effecten die door de vereenvoudiging van de Rijksbekostiging optreden zullen wij als gemeente vanuit onze toezichthoudende rol blijven monitoren.

Ontwikkelingen
De MRA werkt aan de hand van een vierjaarlijks programma. In 2023 is door een delegatie van het MRA-bestuur gestart met de voorbereidingen voor de MRA-agenda 2025 - 2028. De MRA Agenda 2025-2028 “Anders Kijken, Anders Doen” is in 2024 vastgesteld door de raden en Staten in de regio en vervolgens door de Algemene Vergadering van de MRA (zie paragraaf 5.4.1).

Met deze agenda zet de MRA in op verbetering van de brede welvaart. De agenda is qua inhoud en opzet anders dan voorgaande edities van de MRA-Agenda. Waar de MRA-Agenda 2021-2024 was opgebouwd met uitvoeringslijnen, en de MRA-Agenda daarvoor was opgebouwd vanuit verschillende acties, is de huidige versie opgebouwd vanuit acht ambities voor de langere termijn. Zo wordt scherper in beeld gebracht wat de ambities zijn en waarom. Bij deze MRA-Agenda is voor het eerst een Meerjaren Uitvoeringsprogramma opgesteld. Het MUVP dient als sturingsmiddel voor de platforms. In deze platforms worden de komende jaren afspraken gemaakt over de verdere uitwerking, bijstelling of uitbreiding van de opgenomen acties.

Als financiële onderbouwing bij de MRA-Agenda is een Meerjarenbegroting 2025-2028 opgesteld (en vastgesteld door uw raad). Alle voorgenomen acties die voortvloeien uit de acht ambities blijven binnen de bestaande financiële afspraken. Daarnaast is door de Algemene Vergadering voorgesteld om de inwonersbijdragen van de MRA-deelnemers, die Gooise Meren betaalt via de Regio Gooi en Vechtstreek, de komende vier jaar niet te indexeren, gezien de precaire financiële situatie die voor veel gemeenten dreigt (‘het ravijnjaar’). 

Financiële ontwikkelingen
Sinds  2023 wordt de bijdrage aan de MRA geïndexeerd.  Voor 2024 was deze door de Algemene Vergadering vastgesteld op  € 1,62 per inwoner.  Voor de komende 4 jaar hanteert de MRA een nullijn wat betreft de indexatie.

Door de nullijn te hanteren ontstaat een jaarlijks tekort op de MRA-begroting. Om dit tekort op te vangen, stelt de MRA voor om een deel van de opgebouwde reserve te bestemmen om dit tekort voor vier jaar te dekken. Het hanteren van deze nullijn heeft een positief effect op onze eigen begroting van circa € 3.000 op jaarbasis.

Risico's
Deelname aan de MRA vormt voor Gooise Meren geen risico. De bijdrage is gering en uittreding uit de MRA kan zonder extra kosten. Niet meedoen daarentegen aan de MRA-samenwerking is wel als risico te beschouwen, omdat de middelen die vanuit het rijk naar de MRA kunnen vloeien mogelijk onvoldoende of niet tegemoetkomen aan de belangen van onze Regio Gooi & Vechtstreek. Deelname aan projecten of het nemen van een trekkersrol in de MRA vraagt om een investering in extra capaciteit en middelen. Gooise Meren is mede trekker van het programma landschap en levert hiervoor 0.5 fte. De gemeenten in de Gooi en Vechtstreek nemen als Regio aan de MRA deel net als de andere gemeenten (totaal 30) die vanuit deelregio’s vertegenwoordigd zijn in de platforms Economie, Mobiliteit en Ruimte, en in het MRA-bestuur.

Ontwikkelingen
De samenwerkingsorganisatie ziet dat kosten voor maaien toenemen.

Risico's
Geen bijzonderheden in 2024.